فیلم The Nun یا به فارسی «راهبه» پنجمین فیلم از سری فیلم‌های دنیای سینمایی «احضار» است. فیلمی که همچون دیگر آثار این مجموعه فیلم‌ها دوباره سعی داشته از یکی از پرونده‌های اد و لورن وارن الهام بگیرد و براساس آن فیلمی ترسناک خلق کند. قبلاً در مقاله‌ای به داستان واقعی کانجورینگ (احضار) پرداختیم، اکنون می‌خواهیم به برخی از حقایق، جزییات و پرسش‌های مربوط به داستان فیلم راهبه بپردازیم. در ادامه با وبسایت گیکیطور همراه باشید.
در فیلم راهبه به اندازه فیلم «احضار» یا حتی «آنابل» پرونده‌های متعدد یا پر سر و صدایی نداریم اما ایده‌ی اصلی فیلم بر اساس تجربه‌ای بوده که لورن وارن، محقق ماورا الطبیعه، ادعا کرده برایش ایجاد شده است. علاوه بر آن، اهریمن اصلی فیلم یعنی «والاک» هم به‌گونه‌ای دیگر و متفاوت در افسانه‌های قدیم وجود داشته است. هرچند غیر از افسانه‌ها و اسطوره‌های قدیم، در جای دیگری به آن اشاره نشده است. با این حال، بهتر است برای مشخص شدن برخی جزییات به طرح سوال و پاسخ آن‌ها بپردازیم. سوال‌هایی که هر کدام می‌توانند قسمتی از ماجرا را بیش‌تر مشخص کنند.
اهریمن «والاک» در افسانه‌ها و اسطوره‌شناسی چگونه توصیف شده است؟
«والاک» که در فیلم به شکل یک راهبه به تصویر کشیده شده است، در گریمویرهای (کتاب‌های جادو که در بخش‌هایی به احضار شیاطین و اهریمن‌ها پرداخته‌اند) مختلفی نمایش داده شده است. در آن کتاب‌ها، Valak «والاک» هرگز به‌عنوان یک راهبه ظاهر نشده است و این خصیصه و ویژگی را صرفاً فیلم‌ساز به اهریمن درون فیلم داده است. به جای راهبه، در کتاب‌های ذکر شده این اهریمن غالباً با شمایل یک بچه با دو بال و سوار بر یک اژدهای دو سر تصویر شده است.
یکی از قابل‌توجه‌ترین موارد ذکر شده در مورد والاک‌ها در قرن 17 میلادی و در کتاب گریمویر معروفی با نام The Lesser Key of Solomon «کلید کوچک‌تر سلیمان» بوده است که متعلق به چند قرن پیش است. در کتاب «کلید کوچک‌تر سلیمان» والاک (که به گونه‌های مختلف والک، یولاک، والو، وولاک، دولاس و وولاخ هم نوشته شده است) به‌عنوان رییس بزرگ جهنم توصیف شده است که به لژیون مینیون‌های شیطانی فرمان می‌دهد. در توضیحات والاک در این کتاب آمده است:
روح شصت و دوم، وولاک یا والاک یا والو است. او رییس اعظم و بزرگ (جهنم) است و ظاهرش همچون یک کودک با دو بال فرشته‌گون و سوار بر یک اژدهای دو سر است. کار او این است که پاسخ حقیقی گنجینه‌های مخفی را بدهد و بگوید که مارها و اهریمن‌ها کجا می‌توانند دیده شوند.
اهریمن والاک در فیلم‌ها تا چه اندازه از این افسانه‌ها الهام گرفته است؟
طبق تحقیقات ما بر جنبه‌های مختلف واقعی بودن یا نبودن فیلم راهبه (The Nun)، ما به این نکته دست یافتیم که اهریمنی که در فیلم نشان داده شده، اشتراک بسیار کمی با والاک در اسطوره‌ها دارد و تقریباً به‌جز نام و لقب و ویژگی کنترل‌کننده مارها اشتراک دیگری دیده نمی‌شود. در جریان مصاحبه‌ای برای فیلم The Conjuring 2 «احضار 2»، کارگردان فیلم یعنی جیمز وان توضیح داد که شخصیت راهبه‌ای که در فیلم نشان داده شد، برگرفته از موجود روح‌مانندی است که لورن وارن ادعا می‌کند که در خانه‌اش او را شکار کرده‌اند. لورن که در سری فیلم‌های «احضار» با بازی ورا فرمیگا به‌تصویر کشیده شده است، این موجود را برای عوامل توصیف کرده است و در واقع این ظاهر از تجربه گفته شده توسط لورن وارن می‌آید. جیمز وان درباره‌ی این موضوع می‌گوید:
به‌خاطر دارم که وقتی این ایده را شنیدم، اولین ایده‌ی من اینگونه بود: “اوه لعنتی، این قراره یک شخصیت CGI باشه”. من نمیخواستم این کار را انجام بدهم. بنابراین، برای من مدتی طول کشید تا این ایده در ذهنم هضم شود و بتوانم این چشم‌انداز را پیدا کنم و در نهایت این کار با روشی بسیار ارگانیک انجام شد. چرا که آن اهریمنی بود که او را شکار کرده بود و فقط به او حمله‌ور شده بود. من چیزی را می‌خواستم که بتواند به ایمانش حمله کند. موضوعی که بتواند امینت همسرش را تهدید کند. سرانجام اینگونه شد که تصویر این نماد مقدس در ذهن من شکل گرفت.
چگونه با منطق جور در می‌آید که در فیلم «احضار 2» لورن وارن شخصیت «راهبه» را در خانه‌اش دیده باشد؟
ما برای اولین بار اهریمن والاک را در شکل یک راهبه در فیلم «احضار 2» می‌بینیم. لورن وارن (با بازی ورا فرمیگا) شخصیت «راهبه» را در خانه‌اش یعنی در خانه‌ی آمیتی‌ویل (Amityville) می‌بیند. آیا این اتفاقی بوده یا این اهریمن لورن را دنبال می‌کرده است؟ در واقع، هیچکدام. در این مورد جیمز وان در گفتگوی خود با Gizmodo بیان می‌کند که راهبه‌ای که لورن وارن دیده است در واقع یک هشدار بوده است. جیمز وان می‌گوید:
لورن وارن چه زمانی در آمیتی‌ویل بوده است؟ اینگونه نیست که او توسط روحی در آمیتی‌ویل تسخیر شده باشد. گویی او هشداری از وقایعی که در آینده نزدیک برای شوهرش رخ خواهد داد، دریافت کرده است. این همه‌ی آن چیزی است که بوده است. بنابراین، او می‌بیند که قرار است در انتهای فیلم چه اتفاقی بیفتد. موجود اهریمنی فیلم که در شکل راهبه وجود دارد هیچ ارتباطی با آمیتی‌ویل ندارد. او فقط با اخطار و هشداری روانی مواجه شده است. چشم‌اندازها اساساً چیزهایی را که در آینده می‌آیند در نظر گرفته و پیش‌بینی می‌کنند. برای مثال، وقتی شخصیت «راهبه» در خانه او ظاهر می‌شود، این به‌گونه‌ای پیش‌بینی چیزی است که قرار است در آینده نزدیک درون فیلم در انگلستان رخ دهد. در فیلم بعداً مشخص می‌شود که روح آن پیرمرد نبوده که Enfield را تسخیر کرده بلکه اهریمنی با نام والاک (راهبه در فیلم) بوده که به‌وسیله‌ی روح آن پیرمرد آنجا را تسخیر کرده است.
آیا بخشی از فیلم The Nun بر اساس داستان واقعی ساخته شده است؟
خیر. برخلاف سری فیلم‌های احضار و برخی از بخش‌های فیلم‌های آنابل، فیلم راهبه براساس داستان واقعی ساخته نشده است. همانطور که در ابتدا هم ذکر شد، حتی اسم شیطان و اهریمن اصلی فیلم یعنی والاک هم از افسانه‌ها و اسطوره‌ها گرفته شده، نه یک واقعیت ثبت شده.
داستان فیلم راهبه در واقع برگرفته از فیلم The Name of the Rose «نام گل سرخ» شان کانری است که در سال 1986 میلادی اکران شد. البته، همان فیلم هم براساس رمان پرفروش و تحسین‌شده‌ی «نام گل سرخ» یا «آنک نام گل» امبرتو اکو، نویسنده مشهور ایتالیایی، ساخته شده است. در آن فیلم، کشیشی با نام ویلیام و همراهش برای تحقیق در مورد مرگ یک راهبه معروف و یافتن راز مرگ او به شمال ایتالیا سفر می‌کنند. آن‌ها جسد آخرین فردی را که با راهبه کشته‌شده سخن گفته است، پیدا می‌کنند. ساکنان آن صومعه این ترس را دارند که نیرویی شیطانی پشت این قتل‌ها باشد.
اینجا جایی است که فیلم راهبه و فیلم نام گل سرخ مسیر متفاوتی را در پی می‌گیرند. متهم در نام گل سرخ انسان است، درحالی که در فیلم راهبه آن شخصیت‌هایی که گمان می‌کنند نیرویی ماورایی پشت اتفاقات نهفته است، مشخصاً درست حدس زده‌اند. جیمز وان در مورد فیلم The Nun می‌گوید که مثل نام گل سرخی می‌ماند که با فیلم احضار پیوند خورده باشد.
چه کسی در فیلم نقش راهبه را به تصویر کشیده است؟
بانی آرونز (Bonnie Aarons) نقش راهبه‌ی درون فیلم را ایفا کرده است. او قبلاً در دو فیلم «احضار 2» و «آنابل: آفرینش» هم این نقش را بازی کرده بود. او در گذشته نیز در فیلم‌هایی نظیر «جاده مالهند» از دیوید لینچ و «دفتر خاطرات شاهدخت» و دنباله‌اش نقش‌آفرینی کرده بود.
همچنین جالب است بدانید که نقش قهرمان اصلی فیلم راهبه یعنی آیرین، توسط تایسا فارمیگا به تصویر کشیده شده است. تایسا فارمیگا در واقع خواهر واقعی ورا فارمیگا است که در فیلم «احضار» نقش لورن وارن را بازی کرده بود. کورین هاردی، کارگردان فیلم The Nun، می‌گوید که در ابتدا قصد نداشته تایسا را برای این نقش انتخاب کند اما با این اوصاف، در جریان FrightFest (فستیوال یا جشنواره ترس) در لندن، بازی تایسا بسیار خوب بوده و او را جذب کرده است. هاردی می‌گوید: «تایسا به‌گونه‌ای در خارج از بدن فیزیکی خود نیرو و حضور ویژه و قابل مشاهده‌ای ایجاد کرده بود. او فوق‌العاده است.»
آیا صومعهی درون فیلم راهبه از یک صومعه واقعی در رومانی ساخته شده است؟
بله. در فیلم، کشیشی با گذشته نامشخص و ترسناک و راهبه‌ای تازه‌کار به کلیسایی در رومانی فرستاده می‌شوند تا بر ماجرای خودکشی مرموز یک راهبه‌ی جوان تحقیق کنند. به خاطر فراوانی قلعه‌های ترسناک و معماری گوتیک در کشور رومانی، فیلم در منطقه‌ای در این کشور فیلمبرداری شده است. حتی از نظر هزینه هم فیلمبرداری در این مکان از بسیاری از بخش‌های دیگر اروپا به‌صرفه‌تر و ارزان‌تر بوده است.
صومعه کارتا در واقعیت در دهه اول 1200 میلادی در جنوب ترنسیلوانیا در رومانی بنا شد. همانطور که در تصویر هم مشخص است، ساختمان کلیسا تنها بخشی از این صومعهی واقعی است که همچنان سالم باقی مانده است. سکانس‌هایی از فیلم که مربوط به این صومعه بوده، در این مکان فیلمبرداری نشده است اما تجسم ساختمان آن پیوندی جالب به گذشته‌ی این منطقه و این مکان ویژه زده است.
