استاندارد جدید با وعده بهبود سرعت و قابلیت اطمینان شبکه Wi-Fi به منزل شما می‌آید. نسل ششم Wi-Fi، پاییز امسال به خانه‌های شما خواهد آمد.
در ژانویه ۲۰۱۹ و در نمایشگاه سالانه لوازم الکترونیکی در لاس وگاس، تولیدکنندگان ادعای جدیدی را به جدول مشخصات محصولاتشان اضافه کردند: پشتیبانی از وای فای 6. لپ‌تاپ‌ها و روترهای جدید ساخت کمپانی‌های اچ‌پی، دل و ایسوس، همگی از این استاندارد جدید پشتیبانی می‌کنند. در ماه فوریه، وقتی سامسونگ گوشی هوشمند گلکسی اس 10 را معرفی کرد، پشتیبانی از وای فای 6 هم در میان ویژگی‌های اینترنت و پهنای باند این گوشی فانتزی دیده می‌شد. پشتیبانی از استاندارد Wi-Fi 6 گزینه‌ای است که به محصولات بالارده و پرچمدار اضافه شده است.
این استاندارد جدید چیست که همه باید از آن پشتیبانی کنند؟ بله، Wi-Fi 6 جدیدترین نسل فناوری ارتباط بی‌سیم است. البته هنوز به صورت رسمی شروع به کار نکرده است، اما به زودی وارد دنیای فناوری می‌شود. بنابراین کسانی که دستی در تولید فناوری و مشتقات آن دارند، دستگاه‌هایی طراحی می‌کنند که از این استاندارد پشتیبانی کنند و همین، ابزاری برای اثبات و برتری محصولات شرکت‌هاست.
مثل اکثر استانداردهای جدید، ناظران می‌گویند Wi-Fi 6 زندگی فناوری‌محور ما را بهتر و سریع‌تر می‌کند. این ادعا احتمالا صحت دارد. اما فراموش نکنید هدف اصلی راه‌اندازی Wi-Fi 6، افزایش کارایی و قابلیت اطمینان اتصال بی‌سیم در سطح شبکه است، نه لزوما افزایش سرعت و کیفیت در یک دستگاه یا اکسس پوینت (نقطه دسترسی بی‌سیم). مطمئنا «رکو» و «نینتندو سوییچ» شما هم از دستاوردهای سرعت بی‌سیم بهره‌مند خواهند شد، اما حجم زیادی از اطلاعات محاسباتی جدید که در پس Wi-Fi 6 اتفاق میفتد، به انتقال یکباره جریان به چندین دستگاه و گجت اختصاص می‌یابد. نسل جدید، نسل اتصال بی‌سیم در جهانی پر از وسایل همراه، دستگاه‌های IoT (اینترنت اشیا) و تجهیزات اتصال و شبکه است.
اصول اولیه
استانداردهای Wi-Fi توسط «موسسه مهندسان برق و الکترونیک» یا به اختصار IEEE تنظیم می‌شوند و اتحادیه Wi-Fi، دستگاه‌هایی را که می‌توانند از این استاندارد استفاده کنند، تایید می‌کند. این اتحادیه بیش از ۸۰۰ شرکت را به عنوان حامی یا همکار معرفی می‌کند. نام‌های آشنایی در این فهرست دیده می‌شود که از بین آن‌ها می‌توان به اپل، مایکروسافت، گوگل، فیسبوک، اینتل، کوالکام، برادکام، سامسونگ، ال‌جی و صدها شرکت مطرح یا نوپای دیگر اشاره کرد.
این گروه‌ها و شرکت‌ها، حدودا هر پنج سال، زیرساخت‌های فناوری‌های رادیویی جدید را آماده می‌کنند؛ به این معنی که زیرساخت‌ها و برنامه‌ریزی‌ها برای وای فای 6 از زمان انتشار آخرین استاندارد در سال ۲۰۱۴ در دستور کار این موسسه بوده است و برای آن تلاش کردند. استاندارد فعلی شبکه بی‌سیم که همه از آن استفاده می‌کنیم به نام IEEE 802.11ac شناخته می‌شود. استانداردی که در آینده قرار است همراه ما باشد، IEEE 802.11ax نامیده شده است.
اما شما می‌توانید آن را Wi-Fi 6 بنامید. این اسم مستعار در واقع نشان‌دهنده یک تغییر است و نحوه برندسازی استانداردهای اتحادیه Wi-Fi را به نمایش می‌گذارد. از این به بعد، هر کدام از استانداردهای وای-فای اسامی ترتیبی خواهند داشت و وقتی Wi-Fi 6 رسما کارش را شروع کند، استفاده از نام مستعار خیلی راحت از گفتن «802.11ax» است. «ادگار فیگوئرا» (Edgar Figuera)، رئیس و مدیر اجرایی اتحادیه وای-فای می‌گوید:
ما تصمیم گرفتیم الگوی نام‌گذاری استانداردها را با تولد Wi-Fi 6 تغییر دهیم. ما از صحبت کردن درباره فناوری خسته شدیم. اکنون درباره نسل‌ها صحبت می‌کنیم.
بنابراین «Wi-Fi 6» برای معرفی نسل و نسخه جدید شبکه Wi-Fi که به آن متصل هستیم مورد استفاده قرار می‌گیرد، درست مثل «Wi-Fi 4» و «Wi-Fi 5». در همین حال، عبارت «Wi-Fi Certified 6» به برنامه صدور گواهینامه اشاره دارد که سازندگان دستگاه‌ها باید آن را با موفقیت پشت سر بگذارند و تاییدیه استفاده از این استاندارد را بگیرند.
تفاوت نسل جدید با اجداد خود
انتظار می‌رود وای فای 6 در اولین به‌روزرسانی اصلی، پشتیبانی از باند دوگانه را عرضه کند که از سال ۲۰۰۹ و با راه‌اندازی Wi-Fi 802.11n یا Wi-Fi 4 درباره آن صحبت شده بود و امروز روزی است که به مرحله عمل رسیده است. استاندارد Wi-Fi 4 روی باندهای ۲٫۴ و ۵ گیگاهرتز کار می‌کند. استاندارد Wi-Fi 5 مرسوم به 802.11ac فقط از باندهای طیف ۵ گیگاهرتز استفاده می‌کند. استاندارد Wi-Fi 6 یا 802.11ax قرار است برای انتقال فرکانس‌های باندهای ۲٫۴ و ۵ گیگاهرتز بهینه‌سازی شود. دو مورد از ویژگی‌های بزرگ و مهم این استاندارد، فناوری چند کاربره، چند ورودی و چند خروجی بودن (MU-MIMO) آن و چیزی به نام OFDMA (دسترسی چندگانه مبتنی بر تقسیم فرکانسی متعامد) است.
این کلمات و عبارات به چه معنی هستند؟
اساسا، این فناوری دستگاه‌های بیشتری را قادر می‌سازد که به طور همزمان روی یک کانال Wi-Fi کار کنند، که این مسئله باعث افزایش کارایی، زمان تاخیر و توان عملیاتی داده از شبکه بی‌سیم شما می‌شود. در حالی که وای فای 6 به طور کلی برای بهبود عملکرد شبکه‌های وای فای طراحی شده است، ممکن است روی دستگاه‌های خودتان تا ۴ برابر ظرفیت بیشتر و ۴ برابر توان عملیاتی داده را تجربه کنید (میزان داده منتقل شده از یک نقطه به نقطه دیگر) که از استانداردهای شبکه قدیمی بی‌سیم می‌خواستید. «فیگوئرا» می‌گوید این تغییر می‌تواند به معنی توان ۹ تا ۱۰ گیگابایت بر ثانیه در شرایط بهینه باشد.
فیگوئرا همچنین گفت، به لطف هوش محاسباتی، دستگاه‌های مورد استفاده در مرز محدوده Wi-Fi (در حدود طول یک زمین فوتبال) همچنان اتصال Wi-Fi مناسبی دارند، چون شبکه «می‌داند» چطور باید سیگنال قوی‌تر را به دستگاه‌های مرزی بفرستد. ساز و کار جدید برای برنامه‌ریزی، یعنی ۱۲ جریان به طور همزمان، تضمین می‌کند حتی اگر دستگاه‌های زیادی به یک شبکه وای-فای از نوع وای-فای 6 متصل باشند، همه آن‌ها اتصال قوی و پرسرعتی خواهند داشت. به عنوان بخشی از فرآیند صدور گواهینامه، هر بخش از فناوری که ادعا می‌کند قابلیت پشتیبانی از Wi-Fi 6 را دارد، باید WPA3، استاندارد امنیتی جدید را هم پشتیبانی کند. این استاندارد جدید گزینه‌های رمزگذاری مجزای بیشتری را ارائه می‌کند.
ممکن است بخواهید درباره قابلیت Backwards Compatibility یا قابلیت استفاده و سازگاری با نسل‌های قدیمی‌تر بدانید و این دغدغه و سوال خوبی است. خبر خوب اینکه، حتی اگر دستگاه قدیمی شما گواهینامه وای فای 6 نداشته باشد، باز هم می‌تواند سیگنال‌ها را از روترهای Wi-Fi 6 جذب کند. البته استفاده از دستگاه‌های قدیمی ممکن است تجربه کامل و بهینه را به شما ندهد تا بتوانید برای قدرت و سرعت وای-فای 6 از واژه «بی حد و حصر» استفاده کنید. اگر دستگاهی دارید که گواهینامه وای فای 6 دریافت کرده است (مثلا یکی از گوشی‌های جدید سامسونگ)، مزیت دیگری هم خواهید داشت و آن این است که می‌توانید بدانید به چه نوع شبکه‌ای وصل هستید. در کنار نماد آشنای Wi-Fi در بالای صفحه تلفن هوشمندتان، حالا می‌توانید اعدادی مثل ۴، ۵ یا ۶ را ببینید.
سیگنال آینده
از آنجایی که استانداردهای Wi-Fi همیشه به‌روز نیستند، راه‌اندازی و شروع به کار رسمی Wi-Fi 6 قابل توجه و مهم خواهد بود. اما مثل همیشه، اگرچه پیش‌بینی شده است راه‌اندازی برنامه صدور گواهینامه اتحادیه Wi-Fi اوایل پاییز همین امسال اتفاق بیفتد، اما هنوز خبری از وای فای 6 نیست و همین مسئله باعث می‌شود پذیرش آن کم‌تر و محدودتر شود.
به همین دلیل احتمالا شاهد این خواهیم بود که تولیدکنندگان استفاده از تراشه‌ها را تا سال آینده به تعویق بیندازند. حتی در این صورت، هم دستگاه‌های «کاربر نهایی» یا مشتری و هم روترهای بی‌سیم که قابلیت اتصال دارند، باید از Wi-Fi 6 استفاده کنند تا پیشرفت‌ها و تغییرات آن دیده شود.
تا امروز شاهد تولید و عرضه محصولاتی مثل روتر Asus RT-AX88U Dual-Band Wi-Fi 6 Router، روتر Nighthawk AX12 12-Stream Wi-Fi 6 Router با برند Netgear، روتر Archer AX 6000 از کمپانی TP-Link، لپ‌تاپ‌های EliteBook x360 830 G محصول HP، جدیدترین لپ‌تاپ‌های Latitude کمپانی Dell (سری‌های 7000، 5000 و 3000) و تلفن‌های هوشمند سامسونگ گلکسی اس 10 و گلکسی نوت 10، همگی در فهرست دستگاه‌هایی قرار دارند که از وای فای 6 پشتیبانی می‌کنند. واضح است که دستگاه‌های بیشتری هم به این گروه‌ها اضافه می‌شوند.
نکته دیگری که باید آن را در نظر داشته باشید، بحث هزینه‌های اضافی است. تلفن‌های هوشمند بالارده سامسونگ به خودی خود گران هستند و لپ‌تاپ‌های Elitebook ساخت HP، بیشتر از ۱۵۰۰ دلار خرج برمی‌دارند، اما در کنار همه این‌ها روترهای وای فای 6 ساخت کمپانی‌های «ایسوس» و «نت‌گیر» به طرز قابل توجهی گران‌تر از مدل‌های سال قبل هستند و از ۳۵۰ تا ۴۰۰ دلار قیمت دارند.
با این وجود، وقتی این استاندارد جدید Wi-Fi نام‌گذاری شده و به تصویب رسیده است، باید سرعت بیشتر، امکان اتصال همزمان به هر تعداد گجت اینترنتی را که خانه‌ها، ادارات، کافی‌شاپ‌ها و ایستگاه‌های قطار اجازه می‌دهند و مزایای جانبی مثل طول عمر بهتر باتری را فراهم کند. نسل جدید Wi-Fi ما را یک قدم به آینده وعده داده شده و پر از گجت‌ها نزدیک می‌کند؛ مشروط بر اینکه شبیه آینده ایده‌آلی باشد که رویایش را دارید.
